واقعیت این است که فلسفه وجودی طرح گزارش تخصصی معلمان ابتدایی برای رفع و علاج موانع, مشکلات و نارسایی های فعلی آموزش و پرورش بوده است نه درجهت گسترش فرهنگ پژوهشی در کشور .ایجاد شرایط و امکاناتی که رشد خلاقیت ها و ارتقای دانش وتوانایی معلمان ابتدایی را به تناسب استعدادهای آنان فراهم نماید یکی از اهداف اساسی آموزش وپرورش است . تحقق این هدف با توجه به تفاوت توانمندی های معلمان مستلزم دسترسی به منابع و امکانات مناسب است ، ولی محدودیت های موجود عمدتاً انجام برنامه های مبتنی برگستره استعدادها وتفاوت های فردی معلمان را با مشکل مواجه می سازد.
لذا ایجاد زمینه هایی بـرای معلمان عـلاقمند ومستعدی که با روحیه تحقیق وپژوهش در تعمیق و گسترش آموخته های خود اهتمام دارند امری ضروری به نظر می رسد . به همین منظور برنامه ای به صورت دستورالعمل تأسیس پژوهشسراهای معلمان ابتدایی ابلاغ شد. ولی از آنجا که تا کنون تعداد اندکی پژوهشسرای معلمان در سراسرکشور تاسیس شده است نمی توان به این زودی انتظار داشت که نتیجه مطلوبی در این زمینه حاصل آید.
چند سالی است که در جهت آشنایی معلمان با مبانی گزارش تخصصی بخشنامه هایی تدارک دیده شده است ولی به دلیل اختیاری بودن آن و عدم آشنایی بسیاری از معلمان با اصول تحقیقاتی و نبود امکانات مناسب، این بخشنامه ها چندان جدی گرفته نمی شود و می توان گفت که عملا کار گزارش تخصصی صورت نمی گیرد.یکی دیگر از مباحثی که طی چندین سال اخیر در نظام آموزش و پرورش کشورمان مد نظر قرار گرفته انجام گزارش تخصصی معلمان ابتدایی است . اوایل سال تحصیلی – بخشنامه ای به مدارس ارسال و از معلمان ابتدایی خواسته شد از آموخته های خود تحت عنوان گزارش تخصصی مطلب بنویسند.انتخاب موضوعات گزارش تخصصی مرتبط با شغل بر حسب اینکه پژوهش فردی یا گروهی باشد متنوع بوده است و هر معلمی برای درسی که آموزش می دهد در این امر کاملا سلیقه ای عمل کرده است .مانند گزارش تخصصی دبیران،گزارش تخصصی معاون اجرایی،گزارش تخصصی مدیران،گزارش تخصصی معاون آموزشی،گزارش تخصصی معاون پرورشی و گزارش تخصصی ریاضی اما از آنجا که معلمان از پیش، روش تحقیق را آموزش ندیده اند بسیاری از تحقیقاتی را که انجام داده اند با اسلوب صحیح تحقیق منطبق نبوده است. وانگهی تحقیق مستلزم امکانات و منابع و زمان کافی است که متاسفانه این شرایط برای معلمان مهیا نبوده است .
باید توجه داشت برای سال های آتی که کشور ما فاقد منابع عمده درآمد زای زیر زمینی خواهد شد ، راهی جز تحقیق و نوآوری برای اداره جامعه نمی ماند که این امر قهراً می تواند به دست پژوهشگران محقق می شود. بنابراین با توجه به اهمیت پژوهش و نقش کلیدی آن در رشد و توسعه جوامع ، گسترش و تقویت نهاد های علمی و پژوهشی و اهتمام در جهت اشاعه فرهنگ پژوهش و ارتقاء جایگاه تحقیقات در کشور ، برای سرعت بخشیدن به روند توسعه یکی از لوازم و ضرورت های بنیادین جامعه است.علیرغم تلاش هایی که در جهت اشاعه فرهنگ پژوهش در آموزش و پرورش انجام می گیرد متاسفانه فعالیت های فرهنگی لازم برای شناسایی اهمیت پژوهش بخوبی انجام نشده و در مدارس ما امر پژوهش چندان جدی گرفته نمی شود. به همین علت معلمان و مخصوصا معلمان ابتدایی به علت عدم آشنایی با این مقوله حتی علاقه ای به کارهای تحقیقی و عملی نشان نمی دهند و ما همواره شاهد تحقیقاتی سطحی ، ناکارآمد و حتی کپی برداری شده در مدارس هستیم . در اینجا هم مهمترین دلیل آن سیستم آموزشی سنتی حاکم بر مدارس ، تکیه بر محفوظات و تئوری ها و همچنین عدم آگاهی از اهمیت گزارش تخصصی معلمان ابتدایی است .یعنی معلمان به جای آشنا شدن به تکنیک و روش تحقیق و اثبات آن فقط به دانش آموزان می آموزند که درس را حفظ کنند .
منبع : کانون تخصصی دانشجو